Nowy rok liturgiczny odpowiedzią na kryzys wiary
dodane 2014-11-18 21:24
Uroczystością Chrystusa Króla Wszechświata, rozpoczynamy ostatni tydzień bieżącego roku liturgicznego. Rok liturgiczny to nic innego, jak świętowanie całego życia Chrystusa - tajemnicy Jego ziemskiej działalności, męki, śmierci i zmartwychwstania, słowem całej historii zbawienia. W centrum roku jest pascha, a więc Jego i nasze przejście ze śmierci do życia. Świętujemy więc je nie tylko w Okresie Wielkanocnym, ale... przez cały rok, szczególnie zaś we wszystkie niedziele.
Rok w Kościele rozpoczyna się pierwszą niedzielą adwentu - w tym roku w niedzielę 30 listopada. Adwent, będący radosnym okresem oczekiwania na przyjście Pana, jest jednocześnie czasem przygotowania do Uroczystości Bożego Narodzenia. Po niej następuje Okres Bożego Narodzenia i trwa on aż do Niedzieli Chrztu Pańskiego. Następnie rozpoczyna się pierwsza część Okresu Zwykłego w ciągu roku. Trwa ona aż do wtorku przed Środą Popielcową, która jest początkiem kolejnego okresu przygotowania o charakterze pokutnym - Wielkiego Postu. Trwa on 40 dni, a kończy się po Mszy św. Krzyżma św. w Wielki Czwartek. Wielkoczwartkowa Msza Wieczerzy Pańskiej, sprawowana wieczorem, jest początkiem najkrótszego, ale najważniejszego zarazem okresu: Triduum Paschalnego, na który składa się Wielki Czwartek, Wielki Piątek oraz Wigilia Paschalna w Wielką Sobotę wraz z Wielkanocą. To szczyt całego roku liturgicznego. Niedzielą Zmartwychwstania Pańskiego rozpoczyna się Okres Wielkanocny trwający aż do uroczystości Zesłania Ducha Świętego (50 dni po Wielkanocy). Pierwsze osiem dni po Wielkanocy tworzy oktawę wielkanocną. Następnie rozpoczyna się druga, dłuższa część Okresu Zwykłego, która kończy się przed pierwszą Niedzielą Adwentu kolejnego roku liturgicznego. Roku, który przybliża nas do powtórnego przyjścia Chrystusa u kresu dziejów...
Mijający rok w Kościele upływa pod hasłem „Wierzę w Syna Bożego”. W kolejnym roku, praca duszpasterzy, skoncentruje się wokół tematu „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”. Będzie ona zgodna z czteroletnim programem duszpasterskim przygotowującym wiernych na 1050. rocznicę chrztu Polski, która wypada w 2016 roku. Dotyka on sakramentu chrztu, katechumenatu*) oraz świadectwa chrześcijańskiego. Hasła poszczególnych lat są odpowiedzią na kryzys wiary wśród ochrzczonych, który dostrzegają od wielu lat hierarchowie Kościoła Św. Jednym ze skutków kryzysu wiary jest kryzys rodziny. Potwierdzają to fakty np.: zmniejsza się ilość udzielanych sakramentów małżeństwa a zwiększa się ilość związków niesakramentalnych wśród tych, co przyjęli sakrament chrztu św. Coraz mniej młodych ludzi świadomie przyjmuje sakrament bierzmowania a ci, którzy go przyjęli rzadko pokazują się później w świątyni. Również dzieci katolickich rodzin rezygnują za zgodą rodziców z nauki religii w szkołach. Jednocześnie ilość parafian uczestniczących w niedzielnej Eucharystii oscyluje w granicach 20%. Osobiście widzę, że w wielu parafiach duszpasterze i nie tylko oni zauważyli związek pomiędzy obu kryzysami. Dostrzegają, że wielu ludzi przychodzących od czasu do czasu na Mszę św. to tzw. „konsumenci kultu” nie mający wiary żywej. Stąd duszpasterze poszukują nowego sposobu prowadzenia parafii, gdyż dotychczasowy sposób przydatny jest jedynie dla tych 20 % ludzi, którzy jeszcze przychodzą na Mszę św. Jak więc dotrzeć do kogoś, kto do kościoła już nie chodzi? Obserwuję, że w Kościele coraz częściej korzysta się z pierwotnych form ewangelizowania przywracając w parafiach instytucję katechumenatu. Przyjmuje ona kształt odbiegający od formy z początków chrześcijaństwa, gdyż dotyczy ludzi już ochrzczonych, którzy wiarę po drodze gdzieś zagubili lub u których wiara się nie rozwinęła. Nazwano ją neokatechumenatem lub deuterokatechumenatem. Z formy tej korzystają już wspólnie całe rodziny, osoby samotne, młodzież a także i dzieci. Powstają wspólnoty wiernych tworząc parafię jako wspólnotę wspólnot. Uczestnicy takich wspólnot stopniowo odkrywają na nowo wartości wynikające z przyjętego uprzednio sakramentu chrztu św. Stają się stopniowo „nowymi stworzeniami” poprzez praktykowanie na co dzień życia chrześcijańskiego opartego na Słowie Bożym i liturgii we wspólnocie. Członkowie takich wspólnot, w środowiskach w których mieszkają i pracują są znakami wiary. A znak ewangelizuje, wzbudza pragnienie u innych bycia podobnym. Z biegiem czasu po wieloletniej formacji we wspólnotach, członkowie takich wspólnot wypełniają różne funkcje pomocnicze w parafii w zależności od potrzeb proboszcza np. przygotowują młodzież do bierzmowania, przeprowadzają przygotowanie do sakramentu małżeństwa, głoszą katechezy wraz z wyznaczonymi duszpasterzami w środowiskach oddalonych od Kościoła itp. Jednym słowem włączają się w „nową ewangelizację”.
Problem kryzysu wiary, kryzysu rodziny dostrzegany jest już przez kolejnych posoborowych papieży: Pawła VI, św. Jana Pawła II, Benedykta XVI jak obecnego papieża Franciszka. Stąd zatwierdzone statuty Drogi Neokatechumenalnej (2008), stąd także adhortacja Evangelii Gaudium (2013). Również ostatnio (październik 2014) obradujący nadzwyczajny Synod poświęcony rodzinie ukazuje troskę pasterzy Kościoła katolickiego o tych, którzy mimo przyjętych sakramentów inicjacji chrześcijańskiej (chrztu, bierzmowania i Eucharystii) oddalili się od wspólnoty Kościoła. W naszych parafiach stanowią oni już około 80 % mieszkańców.
Istnieje więc wielka potrzeba nawracania się w dzisiejszym Kościele i uwierzenia Dobrej Nowinie. Ale wiara rodzi się ze słuchania. Dlatego potrzeba tych, co będą głosić Ewangelię nie tylko w świątyniach ale także na peryferiach parafii w nowy a może stary, tradycyjny sposób przepowiadając kerygmat. Potrzeba także świadków wiary żyjących w różnych środowiskach. Przygotowanie świeckich wiernych do takiej misji twa wiele lat, więc każdy odpowiedzialny za parafię proboszcz winien wybiegać swym działaniem w przyszłość aby nie pozostał sam z garstką wiernych, którzy w świątyni są zawsze i codziennie. Ewangelizacja ochrzczonych jest dzisiaj nakazem chwili. Realizacja hasła nadchodzącego roku liturgicznego 2014/15 „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” niech nie będzie tylko pustym wezwaniem. Realizujmy więc je na miarę własnych możliwości i pomagajmy innym we wspólnotach naszego Kościoła lokalnego korzystając z narzędzi, które Duch Święty wzbudza w Kościele.
Zbigniew Stachurski
___________________________
*) katechumenat – droga wtajemniczenia chrześcijańskiego dla dorosłych nieochrzczonych złożona z wielu etapów. Zwieńczeniem tej drogi była (jest) celebracja sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego chrztu, bierzmowania i Eucharystii.