Celtycki, baśniowy epos

dodane 09:02

Tym razem baśnią tygodnia zostaje "Táin czyli Uprowadzenie stad z Cuailnge".

Ów irlandzki epos narodowy powstał najprawdopodobniej między VI, a VIII wiekiem. Jego najstarsza zapisana wersja widnieje w tzw. „Księdze burej krowy” z wieku XII.

Nie miejsce tu na streszczanie wszystkich przygód i wyczynów dzielnego Cúchulainna – głównego bohatera tej opowieści. Zamiast tego proponuję kilka cytatów, co do baśniowości których nie można mieć żadnej wątpliwości.

Táin (korzystam z tłumaczenia Ernesta Brylla i Małgorzaty Goraj z 1983 r.) rozpoczyna się od sceny, w której poeci z całej Irlandii zbierają się, by „sprawdzić, czy potrafią przywołać w swojej pamięci całą nienaruszoną opowieść” o dziejach Cúchulainna. Kiedy okazuje się, że każdy z nich „zna tylko cząstkę pieśni”, Emine i Muirgen wyruszają „aż do ziemi Letha, by tam nauczyć się całej pieśni”.

W trakcie wędrówki docierają do grobu Fergusa, a Muirgena otacza tak wielka mgła, iż nikt nie mógł go odnaleźć przez trzy dni i trzy noce. „Fergus był z nim. Wielki w nieograniczonym majestacie. Złocistorudy, ubrany w zielony płaszcz i czerwono wyszywaną tunikę z kapturem. Miał miecz o złotej rękojeści i twarde sandały z brązu. I wyśpiewał mu całego "Táina" - wszystko, co działo się od samego początku do samego końca.

I wrócili do Senchána niosąc opowieść i radując się z niej. Ale są i tacy, co powiadają, że pieśń została przypomniana samemu Senchánowi, gdy pościł w świątyni rodu Fergusa. I to jest możliwe”.

Po tym niezwykłym początku spotykamy m.in. Derdriu.

„Pewnego zimowego dnia jej przybrany ojciec „sprawiał na śniegu cielaka, co karmiony był tylko mlekiem. Pragnął go dla niej zgotować. Zobaczyła, jak kruk wypija krew ze śniegu. I powiedziała do Leborchama - trefnisia, co też był z nimi zamknięty.

- O, jak pragnę takiego mężczyzny, który miałby w sobie te trzy barwy. Włosy jak kruk, policzki jak krew, a ciało jak śnieg”.

Toż to motyw znany z Królewny Śnieżki, a dalej są przecież jeszcze jednooka czarownica „Eis Enchenn, zwana Ptasiołbą - matka trzech wojowników zabitych ongiś przez Cúchulainna”. Czytamy też, że „w dwunastu (…) rydwanach jechało dwunastu książąt Munsteru, a wszyscy zdążali w zaloty do dwunastu córek Coirpre Niafer mac Rosa Ruaida” i tak dalej i tak dalej...

Wyłapywanie podobnych wzmianek i wątków to sama przyjemność, a przecież jest to także tekst, z którego można się dowiedzieć niezliczonych rzeczy na temat Celtów, ich kultury, obyczajów i tradycji. Warto się wczytać! A przy okazji zaprszam też do naszego portalowego Świata Celtów.

nd pn wt śr cz pt sb

27

28

29

30

31

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

1

2

3

4

5

6

7

Dzisiaj: 21.11.2024