Usprawiedliwienie jest [dokonaniem] sprawiedliwości z jakiejś niesprawiedliwości. Jest jakimś duchowym ruchem od bezbożności do pobożności. Być usprawiedliwionym, to znaczy z winnego stać się niewinnym. Usprawiedliwienie jest przylgnięciem do Boga; usprawiedliwić człowieka, to znaczy przywrócić do łaski Bożej. Usprawiedliwienie jest uczynieniem pobożnego z bezbożnego. Usprawiedliwienie jest tym [...]
"Bóg jest przyczyną sprawczą usprawiedliwienia, męka Chrystusa przyczyną zasługującą. Przez usprawiedliwienie Bóg sprawia, że jesteśmy przyjaciółmi i synami Boga. Od człowieka wymaga się, w odniesieniu do dzieci tylko przyjęcia sakramentu; w odniesieniu do dorosłych w usprawiedliwieniu, przez które z niesprawiedliwego staje się sprawiedliwy, wymaga się wiary, skutecznej pokuty i chrztu. W [...]
Jeżeli ktoś twierdzi, że przeniewierstwo Adama zaszkodziło tylko jemu, a nie jego potomstwu, i że otrzymaną od Boga świętość i sprawiedliwość, którą utracił, utracił jedynie dla siebie a nie także dla nas; albo że po splamieniu się grzechem nieposłuszeństwa, przekazał całemu rodzajowi ludzkiemu tylko śmierć i cierpienia ciała, nie zaś grzech będący śmiercią duszy – niech będzie wyklęty, gdyż [...]
"Jeżeli ktoś przeczy, że łaska Pana naszego Jezusa Chrystusa udzielana w chrzcie odpuszcza winę grzechu pierworodnego, albo też utrzymuje, że nie usuwa wszystkiego, co stanowi prawdziwą i właściwą istotę grzechu, ale mówi że jest to tylko powierzchniowo ścinane lub niepoczytywane - niech będzie wyklęty. Bóg bowiem niczego nie nienawidzi u odrodzonych, ponieważ nie ma niczego godnego potępienia w [...]
Jeżeli ktoś twierdzi, że ten grzech Adama - który pod względem powstania jest jeden, przekazywany wszystkim przez pochodzenie a nie naśladowanie, będący w każdym jako jego własny - można zgładzić siłami natury ludzkiej lub innym środkiem zaradczym, a nie zasługą jedynego pośrednika Pana naszego Jezusa Chrystusa, który krwią swoją pojednał nas z Bogiem, „stawszy się dla nas sprawiedliwością, [...]
Czy i w jaki sposób uczynki wpływają na usprawiedliwienie. W pierwszym usprawiedliwieniu bezbożnego, przez które człowiek staje się (według Jakuba) pierwocinami lub według Apostoła nowym stworzeniem, uczynki poprzedzające niczego nie sprawiają, jak tylko jakieś przygotowanie i dyspozycję na wiarę i łaskę, która wypływa z wiary, i w tym sensie należy rozumieć wszystkie świadectwa mówiące, że [...]
Co czyni Bóg? Bóg najpierw uprzedza nas swą łaską, zgodnie z Ap 3, 20: „Stoję u drzwi i pukam”; towarzyszy naszym działaniom, w których wolną wolą dążymy do Niego, i wreszcie idzie za nimi i dokonuje, wlewając swą łaskę ułaskawiającą, dzięki której jesteśmy sprawiedliwi przed Bogiem. Bóg wzywa, porusza i pociąga, bez tego poruszenia i pomocy nie możemy niczego uczynić. J 15,5: „Beze Mnie nic [...]
W jaki sposób udzielane mu [człowiekowi] są zasługi naszego Zbawiciela? Udzielane są przez łaskę, która wypływa z wiary. Do Efezjan 2,8: „Zostaliście zbawieni przez wiarę”. Oczywiście tę wiarę, której towarzyszy nadzieja i miłość, zgodnie z Apostołem w l Kor 13,2: „Gdybym miał wszelką wiarę, tak iżbym góry przenosił, a miłości bym nie miał, byłbym niczym”. Udzielane są także przez sakramenty, [...]
Czego wymaga się ze strony człowieka? Dorośli są uprzedzani i poruszani łaską Bożą, otwierają pukającemu Bogu i w ten sposób wsparci łaską Bożą przysposabiają się do łaski usprawiedliwiającej. To przysposobienie kształtują trzy rzeczy: pierwszą jest wierzenie w prawdy wiary, drugą - wyrzeczenie się grzechów, którym jest nawrócenie, trzecią - gotowość i postanowienie zachowywania przykazań [...]
Jeżeli ktoś przeczy, że należy chrzcić dzieci zaraz po urodzeniu, nawet gdyby pochodziły od rodziców ochrzczonych, albo mówi, że wprawdzie udziela się im chrztu na odpuszczenie grzechów, ale nie zaciągają one z Adama niczego z grzechu pierworodnego, co należałoby zmyć w kąpieli odrodzenia, aby dostąpić życia wiecznego, a w konsekwencji rozumie się, że forma ich chrztu na odpuszczenie grzechów [...]
