Pogodzić się ze śmiercią zawsze trudno. I zawsze jest pokusa przedłużenia tego zmarłego życia w nowym...

A jednak pomysł tworzenia dzieci za pomocą spermy pobranej od zmarłych żołnierzy jest czymś potwornym. Nie zdążył mieć dzieci? Żona może to nadrobić. Nie zdążył nawet rodziny założyć? Trzeba tylko znaleźć kobietę, która będzie matką mojego wnuka, tj. da się zapłodnić i potem wychowa dziecko. A że syn nigdy jej nie znał?

Pytanie o dobro dziecka jest tu mało ważne. Po raz kolejny zresztą.

"Za każdym razem, gdy idę na jego grób i dotykam zimnego nagrobka, wyobrażam sobie, jak wspaniale byłoby zamiast tego trzymać w ramionach ciepłe dziecko." - mowi przyszła babcia. Trzeba współczuć. Zrozumieć ból matki po śmierci - chyba jedynego - syna. Ale współczuć nie znaczy zgodzić się na zło.

***

Dlaczego pod jednym dachem mam się zmagać z kimś, kto jest ode mnie słabszy? Samotność jest prostsza niż życie we dwoje, gdzie druga osoba obciąża cię swoimi problemami.

To cytat z wypowiedzi pewnej Szwedki.

Wniosek: ja sobie ze sobą poradzę, jestem silna. Starość? Jest opieka społeczna, emerytura, za pomoc można zapłacić. Zarobię, odłożę, poradzę sobie. Po co mam się zajmować kimś ode mnie słabszym? To on mnie potrzebuje, nie ja jego, zatem jest czymś w rodzaju pasożyta. Moje życie jest ciekawe, fascynujące, problemy mam tylko swoje, po co mam się zajmować czyimiś?

Czy kiedyś w końcu okaże się, że to zbyt mało? Czy dotrze, że nie jest dobrze, aby człowiek był sam? Wiem - to życzenie komuś bólu. Bólu, który obudzi w nim człowieka. Bólu, który przypomni, że jest coś takiego jak miłość.

***

Z jednej strony - pragnienie obecności drugiego człowieka wbrew miłości do niego. Choćby substytutu, kontynuacji. Z drugiej - odwrót od drugiego człowieka. A trzeba jednocześnie miłości i wolności. Wolność bez miłości równa się obojętności. Miłość bez wolności prowadzi do prób zniewolenia. Tylko razem mogą wskazać dobrą drogę.