Dziś zarówno w starym jak i nowym rycie obchodzimy uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Dogmat o Niepokalanym Poczęciu ogłoszony został dopiero w 1854 roku przez papieża Piusa IX, jednak wiara w to, że Matka Boża już w czasie poczęcia zachowana była od grzechu pierworodnego obecna była w Kościele od dawna. Liczne wschodnie teksty liturgiczne sławiły Maryję jako Przeczystą i Dziewiczą Theotokos. Na Zachodzie święto Poczęcia najprawdopodobniej pojawiło się najpierw w Irlandii, a następnie również w Anglii, skąd pochodzą pierwsze apologie Niepokalanego Poczęcia. Przykładowo mnich o imieniu Eadmer (uczeń św. Anzelma) zauważył, iż wypadałoby, aby natura, za pośrednictwem której Bóg miał stać się człowiekiem, była co prawda naturą ludzką, ale jednocześnie wolną od wszelkiego grzechu. Święto Poczęcia w XII wieku znane było już na kontynencie, jednak wśród teologów często wzbudzało ono liczne kontrowersje. W sformułowaniu nauki o Niepokalanym Poczęciu ogromną rolę odegrał bł. Duns Szkot (1266- 1308), który stanął na stanowisku, iż Matka Boża zachowana została od grzechu pierworodnego ze względu na przyszłą moc odkupieńczej łaski Chrystusa.

Warto wiedzieć, iż nauka o Niepokalanym Poczęciu sformułowana została już na soborze w Bazylei. Stało się to jednak w czasie, kiedy sobór był już soborem schizmatyckim, w związku z tym jego postanowienia nie miały dla Kościoła żadnego znaczenia.

 

Źródła wykorzystane:

J.J. Kopeć, Bogarodzica w kulturze polskiej XVI wieku, Lublin 1997

J. Fijałek, Nasza nauka krakowska o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Panny Maryi w wiekach średnich, [w]:„Przegląd Polski”, kwartał IV (kwiecień, czerwiec, maj), rok XXXIV